Câu hỏi: Em và chồng mình sống chung với nhau từ năm 2010, có 02 người con (một bé 8 tuổi và một bé nay được 02 tuổi). Do mâu thuẫn giữa hai bên nên em và chồng đã không còn sống chung nữa, chồng em đã đưa hai con về nhà ông bà nội. Do em và chồng không đăng ký kết hôn, vậy em có được giành quyền nuôi con của mình không ạ.?
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi, chúng tôi vấn dề này chúng tôi xin tư vấn như sau:
Theo quy định của Luật Hôn nhân gia đình 2014 cụ thể tại Điều 14 thì khi “Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật này chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng”.
Như vậy, việc bạn và chồng mình sống chung như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn thì sẽ không được pháp luật thừa nhận và không làm phát sinh các quyền lợi, nghĩa vụ vợ, chồng trong quan hệ giữa hai bạn.
Căn cứ Điều 15 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014:
“Điều 15. Quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con trong trường hợp nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn
Quyền, nghĩa vụ giữa nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng và con được giải quyết theo quy định của Luật này về quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con.”
Vì vậy, mặc dù việc hai bạn sống chung như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn sẽ không được công nhận nhưng vấn đề liên quan đến con cái hay tài sản thì pháp luật vẫn quy định là bạn được yêu cầu giải quyết giống như trường hợp có đăng ký kết hôn.
Đó cũng là câu trả lời cho câu hỏi không đăng ký kết hôn nhưng muốn giành quyền nuôi con, tức là vẫn có thể thực hiện giành quyền nuôi con ngay cả khi nam nữ sống chung như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn.
Về nguyên tắc thì việc ai sẽ thực hiện việc nuôi con sẽ được dựa trên thỏa thuận giữa hai bên vì cả hai đều có các quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc nuôi dưỡng con cái quy định tại Điều 79 LHNGĐ 2014:
Trong trường hợp hai bên không thể thỏa thuận được việc nuôi con thì có thể thực hiện việc khởi kiện ra Tòa án có thẩm quyền Khi khởi kiện ra Tòa án thì Tòa sẽ căn cứ vào: điều kiện của các bên nam nữ, quyền lợi của con, xét nguyện vọng của trẻ (trong trường hợp đứa con trên 07 tuổi)… để đưa ra quyết định bên nào sẽ có quyền trực tiếp nuôi con.
Tòa án có thể dựa vào điều kiện kinh tế của mỗi bên, khả năng chăm sóc giáo dục con và cân nhắc trên sự đảm bảo quyền lợ mọi mặt của trẻ để đưa ra quyết định. Sau khi một bên được nhận quyền trực tiếp nuôi con thì bên còn lại không trực tiếp nuôi con vẫn có quyền thăm nom, chăm sóc, giáo dục con mà không bị bên còn lại gây cản trở. Người không trực tiếp nuôi con cũng phải tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi nếu bên không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó theo quy định tại khoản 3 Điều 82 Luật Hôn nhân gia đình 2014.
Bạn có 01 bé 08 tuổi nên Tòa án cũng sẽ hỏi ý kiến của bé và căn cứ vào những yếu tố điều kiện kinh tế của mỗi bên, khả năng chăm sóc giáo dục con để đưa ra quyết định giao quyền nuôi con cho ai để bảo vệ quyền lợi cho trẻ.
Bé dưới 36 tháng tuổi, theo quy định nếu con dưới 36 tháng tuổi thì được giao cho mẹ trực tiếp nuôi ( trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con)
Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.
Lưu ý khi làm đơn nộp lên Tòa án, mặc dù bạn và chồng không kết hôn nhưng bạn sẽ vẫn làm mãu đơn giống với mẫu đơn yêu cầu ly hôn của Tòa án có thẩm quyền, tuy nhiên phải nêu rõ trong đơn là yêu cầu không công nhận quan hệ vợ chồng và yêu cầu giải quyết vấn đề về nuôi con cái.
Quý vị có thể tham khảo thêm về vấn đề xác định AI ĐƯỢC QUYỀN NUÔI CON SAU KHI LY HÔN Tại https://www.youtube.com/watch?v=B_9jjm5BJLE
rên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi đưa ra để bạn và quý vị tham khảo, hy vọng sẽ cung cấp được những thông tin hữu ích tới quý vị.
Chúc bạn thành công!
Chuyên viên: Hoài Linh
Luật sư PHẠM THỊ NHÀN ĐT: 0968.605.706.hoặc 0909257165
+ https://luatsunhadathcm.com/ (Website chuyên đất đai)
+ https://luatsulyhon.com.vn/ (Website chuyên ly hôn)
+ youtube: https://www.youtube.com/channel/UCRVhgDnAXEWUVDum80drWTQ
+Fanpage: https://www.facebook.com/LU%E1%BA%ACT-S%C6%AF-NH%C3%80-%C4%90%E1%BA%A4T-1057002254479124