Câu hỏi: “Tôi là cán bộ tư pháp hộ tịch xã có thắc mắc nhờ các luật sư tư vấn dùm: Năm 2010, anh A. đăng ký kết hôn với chị B. tại UBND xã V. Đến năm 2012, trong một lần đi làm rẫy về anh đã bị nước lũ cuốn trôi. Năm 2017, TAND huyện M. tuyên bố anh A. đã chết, sau đó chị B. đã kết hôn với anh C. Tháng 2/2019, anh A còn sống và trở về địa phương. Đầu tháng 3/2019, anh A. đến UBND xã V. xin cấp bản sao Giấy chứng nhận kết hôn để làm cơ sở chứng minh mối quan hệ hôn nhân giữa anh và chị B. có trước; đồng thời, đề nghị cán bộ Tư pháp – Hộ tịch thu hồi Giấy chứng nhận kết hôn đã cấp cho chị B. và anh C. và yêu cầu chị B. phải chấm dứt quan hệ vợ chồng với anh C. Là cán bộ Tư pháp – Hộ tịch, tôi nên xử lý như thế nào ạ?” (Trở về sau khi bị Tòa án tuyên bố chết).
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi, đối với trường hợp của bạn, chúng tôi xin đưa ra ý kiến tư vấn như sau:
Anh A bị Tòa án tuyên bố chết năm 2017. Tháng 2/2019, anh A còn sống và trở về địa phương. Đầu tháng 3/2019, anh A đến UBND xã V xin cấp bản sao Giấy chứng nhận kết hôn để làm cơ sở chứng minh mối quan hệ hôn nhân giữa anh và chị B có trước; đồng thời đề nghị cán bộ Tư pháp – Hộ tịch thu hồi Giấy chứng nhận kết hôn đã cấp cho chị B và anh C và yêu cầu chị B phải chấm dứt quan hệ vợ chồng với anh C là không đúng theo quy định pháp luật vì những lý do sau:
Thứ nhất, năm 2017, TAND huyện M tuyên bố anh A đã chết. Vì vậy, theo quy định tại khoản 1 Điều 72 Bộ luật Dân sự năm 2015: “Khi quyết định của Tòa án tuyên bố một người là đã chết có hiệu lực pháp luật thì quan hệ về hôn nhân, gia đình và các quan hệ nhân thân khác của người đó được giải quyết như đối với người đã chết.”
Như vậy, khi một người bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì phát sinh hậu quả pháp lý là quan hệ vợ chồng của người đó với người còn sống đương nhiên chấm dứt.
Anh A bị Tòa án tuyên bố chết năm 2017 thì quan hệ vợ chồng giữa anh A và chị B cũng đã đương nhiên chấm dứt.
Tại Điều 73 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:
Điều 73. Hủy bỏ quyết định tuyên bố chết
- Khi một người bị tuyên bố là đã chết trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống thì theo yêu cầu của người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết.
Như vậy, khi anh A còn sống và trở về địa phương thì anh có quyền yêu cầu Tòa án hủy bỏ quyết định tuyên bố chết.
Quan hệ nhân thân của anh A được khôi phục khi Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên
Tuy nhiên, hiện nay vợ anh là chị B đã kết hôn hợp pháp với anh C, đăng ký kết hôn tại Ủy ban nhân dân phường nên chiếu theo quy định tại khoản 2 Điều 73 Bộ luật Dân sự năm 2015 :
“2. Quan hệ nhân thân của người bị tuyên bố là đã chết được khôi phục khi Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết, trừ trường hợp sau đây:
- a) Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã được Tòa án cho ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 68 của Bộ luật này thì quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật;
- b) Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã kết hôn với người khác thì việc kết hôn đó vẫn có hiệu lực pháp luật.”
Do đó, việc kết hôn giữa chị B và anh C vẫn có hiệu lực pháp luật.
Chính vì vậy, việc anh A đề nghị cán bộ Tư pháp – Hộ tịch thu hồi Giấy chứng nhận kết hôn đã cấp cho chị B và anh C và yêu cầu chị B phải chấm dứt quan hệ vợ chồng với anh C là không có cơ sở, trái quy định pháp luật.
Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của quý khách hàng. Việc đưa ra ý kiến tư vấn nêu trên căn cứ vào các quy định của pháp luật và thông tin do quý khách hàng cung cấp. Thông tin chúng tôi cung cấp nhằm gúp cá nhân, tổ chức tham khảo và không áp dụng tùy tiện.
Trường hợp trong nội dung tư vấn có điều gì gây nhầm lẫn, chưa rõ ràng hoặc có sự vướng ngại, thắc mắc, chúng tôi rất mong nhận được ý kiến phản hồi của quý vị.
Hy vọng sẽ cung cấp được những thông tin hữu ích tới quý vị.
Chuyên viên: Hoài Linh
Mọi vướng mắc bạn vui lòng trao đổi qua thông tin sau:
Luật sư PHẠM THỊ NHÀN ĐT: 0968.605.706.hoặc 0909257165
+ https://luatsunhadathcm.com/ (Website chuyên đất đai)
+ https://luatsulyhon.com.vn/ (Website chuyên ly hôn)
+ youtube: https://www.youtube.com/channel/UCRVhgDnAXEWUVDum80drWTQ
+Fanpage: https://www.facebook.com/LU%E1%BA%ACT-S%C6%AF-NH%C3%80-%C4%90%E1%BA%A4T-1057002254479124
